Urząd Gminy w Samborcu
Samborzec 43
27-650 Samborzec
Sołtys: Stanisław Wawrzyńczak
Zawisełcze leży w dolinie nadwiślańskiej w widłach rzeki Wisły i Koprzywianki. Od północy wioska oddzielona jest od przedmieścia Krakówka wałami ziemnymi rzeki Koprzywianki, dawniej Wisełki, od południa wioskę chronią wały ziemne rzeki Wisły. Nazwa wioski związana jest z jej usytuowaniem w terenie. Położona jest bowiem za rzeką Wisełką. Stąd nazwa Zawisełcze.
Zawisełcze należy do najmniejszych terytorialnie wiosek w gminie Samborzec. Zajmuje zaledwie powierzchnię 112,83 ha. Zamieszkuje tu 229 osób, w tym 118 kobiet i 111 mężczyzn. Sołtysem wioski jest Stanisław Wawrzyńczak.
W związku ze swym położeniem, od niepamiętnych czasów wioska narażona była na wylewy obu tych rzek. Powodzie nawiedziły Zawisełcze w latach: 1867, 1893, 1903, 1913, 1934 i 1960. Wody występujących z koryt rzek były utrapieniem dla mieszkańców. Wielokrotnie zalewały pola uprawne, żywy inwentarz, zabudowania gospodarcze oraz domy mieszkalne. Sytuację poprawiło dopiero podwyższenie i usypanie wałów ziemnych na Wiśle na początku lat trzydziestych ubiegłego wieku, skierowanie w 1919 roku rzeki Gorzyczanki do Wisełki oraz usypanie w 1937 roku wałów i skierowanie rzeki Koprzywianki do Wisełki.
Ujście rzeki Koprzywianki do Wisły. W oddali Huta Szkła Okiennego w Sandomierzu. Fot. A. Cebula
Od czasów średniowiecza do stycznia 1904 roku wioska stanowiła przedmieście miasta Sandomierza i była administracyjnie z nim związana. Po tej dacie za zgodą caratu Komitet Ministrów wyraził zgodę na odłączenie pewnych wiosek (przedmieść) od miasta Sandomierza i przyłączenie ich do wiejskich gmin: Dwikozy, Samborzec i Wilczyce. Gmina Samborzec zyskała w ten sposób dawne przedmieścia: Kobierniki, Strochcice, Zawisełcze z kawałkiem ziemi Sandomierskiej Kasy Miejskiej i części Przedmieścia Krakowskiego tzw. Krakówki.
Od XIII wieku do 1982 roku mieszkańcy wioski należeli do parafii pod wezwaniem Nawrócenia św. Pawła Apostoła w Sandomierzu. Po reformie terytorialnej diecezji od 1982 roku mieszkańcy Zawisełcza należą do parafii pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Sandomierzu (katedry).
Widok na miasto Sandomierz i stare koryto Wisełki. Fot. A. Cebula
Wioska umownie dzieli się na dwie części: Błonie i Jatki. Błonie to pola i łąki wzdłuż wałów od strony mostu na Wisełce do centrum wsi. Jatki obejmują pola na „Starej Wsi”. Na Błoniach po drugiej wojnie światowej ustawione były drewniane baraki, które służyły jako pomieszczenia hotelowe dla junaków, którzy pracowali przy robotach budowlanych w Sandomierzu. Most żelbetowy na rzece Koprzywiance (Wisełce) wybudowano na początku lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku. Pierwszy drewniany most w tym miejscu wybudowano po powodzi w 1934 roku, wtedy to woda zniszczyła niski wał ziemny pomiędzy Wisłą a Wisełką, który stanowił w tym czasie również drogę do ul. Krakowskiej.
Most żelbetowy na rzece Koprzywiance. Fot. A. Cebula
Przed II wojną światową we wsi było 36 gospodarstw. Zamieszkiwała również jedna siedmioosobowa rodzina żydowska. Było czterech szewców. Jeden mieszkaniec posiadał rower, a trzech gospodarzy konie. Większość mieszkańców Zawisełcza trudniła się połowem ryb, wykonywaniem drewnianych łódek oraz wyplataniem koszyków. Aktualnie mieszkańcy zajmują się głównie uprawą warzyw, ogrodnictwem i kwiaciarstwem. Przez wieś prowadzi turystyczny szlak jabłkowy.
W miejscowości Zawisełcze znajduje się zabytkowa figura Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny z 1949 roku poświęcona przez ks. Andrzeja Wyrzykowskiego a ufundowana przez mieszkańców wioski.
Figura Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny. Fot. A.Cebula
Opracowanie tekstu: Andrzej Cebula
Gmina Samborzec
Samborzec 43, 27-650 Samborzec
NIP: 864-175-83-50
Tel: 15 831 44 43
Fax: 15 831 44 43- wew. 20 (w godzinach pracy Urzędu)
Email: sekretariat@samborzec.pl
ePUAP: /8530fnabpw/skrytka, /8530fnabpw/SkrytkaESP e-Doręczenia:AE:PL-55786-84301-GFISC-25